Czym jest podatek od środków transportu i kogo obowiązuje?

Czym jest podatek od środków transportowych?

Podatek od środków transportowych należy do tzw. podatków lokalnych – takich, które trafiają do samorządów terytorialnych, na rachunek budżetu gminy przypisanej do miejsca, gdzie znajduje się siedziba podatnika lub jego miejsce zamieszkania. W przypadku większych, wielozakładowych przedsiębiorstw właściwą jednostką będzie organ podatkowy, na którego terenie znajdują się pojazdy podlegające opodatkowaniu. Regulacje w sprawach podatku od środków transportowych można znaleźć w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 roku, poz. 1170).

Kto płaci podatek od środków transportowych?

Obowiązek podatkowy ciąży na każdym właścicielu wskazanych w ustawie środków transportowych. Podmiotami zobowiązanymi do uiszczania opłat z tego tytułu są zatem osoby fizyczne, osoby prawne, a także właściciel/właściciele jednostki organizacyjnej nieposiadający osobowości prawnej oraz posiadacze pojazdów, które zostały powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną.

Jeżeli w dowodzie rejestracyjnym pojazdu znajdują się współwłaściciele, obowiązek uiszczenia podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na każdym z nich. Specyficzną sytuacją jest przeniesienie własności – obowiązek podatkowy ciąży wtedy na poprzednim właścicielu tylko do końca miesiąca kalendarzowego, w którym doszło do sprzedaży pojazdu. Wraz z początkiem kolejnego miesiąca do uiszczania opłat zobowiązany jest nowy właściciel. Podobnie jest w przypadku nabycia pojazdu lub pierwszej rejestracji na terytorium Polski – obowiązek podatkowy powstaje wraz z pierwszym dniem nowego miesiąca. Taka sama zasada obowiązuje również przy czasowym wycofaniu pojazdu. Wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub jego ponowne wejście w życie ma wówczas miejsce w pierwszym dniu miesiąca następującego po wydaniu stosownej decyzji, lub po upływie czasu, na jaki została wydana decyzja organu rejestrującego. Wysokość podatku jest wtedy ustalana proporcjonalnie w stosunku do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek podatkowy.

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych określa sposoby płatności podatku od środków transportowych – opłaty należy uiścić w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 lutego oraz do 15 września. W razie nabycia środka transportu pomiędzy lutym a wrześniem opłaty również powinny zostać uregulowane w dwóch ratach, proporcjonalnie do okresu posiadania pojazdu – do 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz podobnie jak w wyżej omawianym przykładzie – do 15 września. Jak wyglądają opłaty w sytuacji nabycia środków transportu po 1 września? W takim przypadku należności są płatne jednorazowo, w ciągu dwóch tygodni od powstania obowiązku podatkowego.

Jakie pojazdy są przedmiotem opodatkowania?

• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton,
• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton,
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton,
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton,
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 do 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego.

Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają również autobusy.

Co zmienia się w podatku od środków transportowych w 2022 roku?

Obecny rok nie przyniósł zmian w zakresie zasad rozliczania podatku od środków transportowych. Kwestią, która uległa zmianie są górne stawki podatku ogłoszone 8 października 2021 roku w obwieszczeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej. Konkretna wysokość stawek określana jest indywidualnie poprzez uchwały poszczególnych rad gminy. Oznacza to, że wysokość opłat może być zróżnicowana w zależności od rejonu, w którym znajduje się siedziba podatnika i właściwy wydział podatków. Rady gminy ustalają wysokość podatku od środków transportowych w oparciu o takie czynniki jak tonaż, liczba miejsc czy rok produkcji pojazdu. Uchwalone opłaty muszą mieścić się w granicach zakreślonych przepisami ustawy – nie mogą wyjść poza ramy przyjęte przez Ministerstwo Finansów, które każdego roku wskazuje górne i dolne stawki podatku.

Stawki maksymalne i minimalne podatku od środków transportu

Minimalne wysokości stawek podatku dla pojazdów określonych w art. 8 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pozostały na takim samym poziomie jak w roku ubiegłym. Szczegółowe dane na ten temat znaleźć można w Internetowym Systemie Aktów Prawnych (ISAP). Nie ulega wątpliwości, że z punktu widzenia przewoźnika znacznie bardziej istotne są maksymalne stawki podatku od środków transportowych, które są uzależnione między innymi od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu.

Samochody ciężarowe:

• o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 912,48 zł,
• powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 1522,21 zł
• powyżej 9 ton i poniżej 12 ton – 1826,64 zł,
• równej lub wyższej niż 12 ton -2131,05 zł.

Przyczepa lub naczepa:

• DMC łącznie z pojazdem silnikowym powyżej 7 ton i poniżej 12 ton (wyjątkiem są pojazdy związane z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego) – 1826,64 zł,
• DMC łącznie z pojazdem silnikowym od 13 ton do 36 ton włącznie (z wyjątkiem jak powyżej) – 2113.05 zł, powyżej 36 ton – 2694.21 zł.

Autobusy:

• mniej niż 22 miejsca siedzące – 2156,92 zł,
• 22 lub więcej miejsc siedzących – 2726,93 zł.

Zwrot podatku od środków transportu drogowego

W artykule 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych znajdziemy informacje na temat możliwości zwrotu zapłaconego podatku. Ulga ta przysługuje przewoźnikom, którzy podlegają pod obowiązek podatkowy, jednak wykorzystują swoje pojazdy w celu wykonywania przewozów kombinowanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Czym są przewozy kombinowane?

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym jest to rodzaj transportu ładunków, w którym wykorzystywany jest samochód ciężarowy, przyczepa, naczepa z jednostką ciągnącą lub bez jednostki ciągnącej, nadwozie wymienne lub kontener 20-stopowy bądź większy. Pojazdy te używane są na pierwszym lub ostatnim etapie przewozu, w pozostałych wykorzystuje się inne gałęzie transportu – towar może być dostarczany drogą wodną lub kolejową. Istnieje kilka rodzajów przewozów kombinowanych, jednak użycie różnych gałęzi transportu jest cechą wspólną dla każdego z nich.

Kwota zwrotu podatku od środków transportowych zależy od liczby wykonanych jazd w transporcie kombinowanym przypadających na dany rok podatkowy:

• od 100 jazd – pełny zwrot rocznego podatku,
• 70 do 99 jazd – 75% rocznego podatku,
• 50 do 69 jazd – 50% rocznego podatku,
• 20 do 49 jazd – 25% rocznego podatku.

Organ podatkowy zwraca należną część podatku w terminie do 3 miesięcy od złożenia wniosku.

Zwolnienie z podatków od środków transportu

Ustawodawca wskazał pojazdy, które niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej mogą zostać zwolnione z obowiązku podatkowego. Są to środki transportowe placówek dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji zagranicznych. Obowiązek podatkowy został zniesiony także w stosunku do środków transportowych, które stanowią zapasy mobilizacyjne, np. pojazdów wojskowych oraz tzw. pojazdów specjalnych, przystosowanych do wykonywania konkretnej funkcji i spełniających wymogi przepisów o ruchu drogowym. Podatek od środków transportowych nie obowiązuje również w przypadku pojazdów zabytkowych.